Akustik ses analizi

0 312 284 28 88 - 0 531 431 06 94 - dr@haldunoguz.com
Sesini önemseyen bir bireyin sigara içmesi kolay anlaşılabilir bir durum değil. Türk erkeklerinin %60’ı ve Türk kadınlarının %20’si sigara içiyor. Her yıl ülkemizde yaklaşık 100,000 kişi sigaraya bağlı nedenlerle aramızdan ayrılıyor.
Sigaranın ses sağlığı üzerine olumsuz etkilerinin neler olduğunu biliyor musunuz?
Sigara öncelikle dehidratasyona yani su kaybına yol açıyor. Dudaklardan başlayarak ses tellerine hatta daha altta soluk borusu ve akciğerlere kadar bütün ses yolunu kurutuyor, bu bölgelerde irritasyona ve iltihaba yatkınlığa neden oluyor. Beraberinde seste kısılmaya ve kabalaşmaya, yani ses kalitesinde bozulmaya yol açıyor. İşin kötüsü, pasif sigara içimi yani kendisi sigara kullanmayanların çok sigara içilen yerlerde bulunması da ses kalitesini olumsuz olarak etkileyebiliyor. Daha ciddi konuşmamız gerekirse sigara öldürüyor. Baş boyun bölgesindekiler başta olmak üzere vücutta görülen kanserlerin önemli bir bölümü doğrudan sigara kullanımı ile ilişkili. Larinks (gırtlak) kanseri sigara içmeyenlerde nerede ise hiç görülmüyor. Ekteki fotoğrafta uzun yıllar sigara içmiş bir hastama ait ses teli kanseri görüntüsünü bulabilirsiniz.
Sigarasız, sağlıklı, güzel günler dileklerimle.
Prof.Dr. Haldun OĞUZ
0 312 284 28 88
#sesteli #sestelikanseri #sigara #seskısılması #sessağlığı #sesteboğukluk #seskısıklığı #sesameliyatı #sesteliameliyatı #sescerrahisi #sestelicerrahisi
Ses tellerinin etkin olarak çalışabilmesi için, çok katmanlı yapısının sağlam olması, kas dokusunun üzerinde yer alan mukoza katlarının her iki ses telinde ahenkli bir şekilde titreşebilmesi gerekir.
Ses teli skarı (nedbe), titreşen mukoza katmanlarının, özellikle yüzeyel lamina propria adı verilen dokunun hasar görmesi sonrası oluşur. Esnek, yumuşak olan dokunun hasar görmesi yüzeyel epitel tabakasının alttaki sert kas tabakasına yapışması ve ses telinin esnekliğini kaybetmesi ile sonuçlanır. Esnek olmayan sert skar dokusunun büyüklüğü, kendisini oluşturan nedene göre değişebilir.
Ses teli skarının en önemli nedeni, cerrahidir. Skara en çok yol açan cerrahi, ses telinin iyi ve kötü huylu hastalıkları için yapılan mikrolaringocerrahidir. Diğer cerrahiler sırasında hasta entübe edildiği için tüpe bağlı hasarlar ya da gırtlağa künt ya da kesici travmalar da skarın nedenleri olabilir. İyi huylu ses rahatsızlıklarının tedavisi sırasında cerrahın özenli davranması ile skar oluşumu büyük oranda önlenebilir. Ancak, ses teli kanserlerinin tedavisinin ardından skar oluşması önlenebilir bir durum değildir ve beklenen bir sonuçtur. İyi huylu ses rahatsızlıkları için yapılan cerrahilerden sonra uygun bir süre sesin hiç kullanılmaması, laringofaringeal reflüyü yönetecek tedavilerin kullanılması, cerrahiden sonra sigara ve alkol kullanımının kesilmesi, skar oluşma riskini en aza indirmek için uygulanması uygun olacak önlemlerdir.
Ses teli skarı olan bireyleri en sık yakındıkları sorun, ses kısıklığıdır. Ses kısıklığı, sesin kullanım süresi arttıkça daha da belirgin hale gelebilir. Skar ne kadar büyükse, genellikle ses sorunu da o kadar ağır olur.
Ses teli skarı tanısı, ses tellerinin videolaringostroboskopi adını verdiğimiz özel bir ışık tekniği ile ağız içerisinden muayenehane koşullarında endoskopik muayenesi sırasında, ses telinin iç yüzeyindeki titreşim hareketinin görülememesi ile koyulur.
Ses teli skarının tedavisi için her hastada faydalı olan tek bir yöntem yoktur. Bu nedenle, ses teli skarının oluşmadan önlenmesi büyük önem arz eder. Oluşmuş bir skardaki tedavi yöntemi ise ses tellerinin genel anestezi altında mikroskobik olarak ameliyat edilmesidir. Bu tekniğe mikrolaringocerrahi adı verilir. Cerrahi olarak skara müdahale edilirken, cerrahiden önce ve sonra medikal tedaviler ve ses terapisinin kullanılması elde edilecek sonucun daha iyi olmasına olanak sağlar.
Konu hakkında daha fazla bilgi için lütfen bizimle iletişim kurunuz:
Ses kısıklığı hakkında sorulara cevaplar (video)…
Ses kısıklığı nedenleri nelerdir?
Ses kısıklığı ne zaman önemsenmelidir?
Ses kısıklığı ne zaman önemlidir?
Ses hastalıklarında tanı nasıl koyulur?
Ses kısıklığı tedavisi nasıl yapılır?
Bir süre önce kaydedilmiş bir video; ancak sorular ve cevaplar güncel… #tb
Ses tellerinin yerleşim yeri, onların ne kadar kıymetli olduğunu bize hatırlatacak bir pozisyondadır. Boyun bölgemizde, tiroid kıkırdak adını verdiğimiz kuvvetli bir doku içerisinde saklanmış olması, onların dış etkenlerden korunması gerekliliğinin bir göstergesidir. Ses tellerinin görevi, iletişim için kullandığımız en önemli araç olan sesin oluşturulmasının yanı sıra, alt hava yollarının (soluk borusu ve akciğerler) da korunmasıdır.
Ses telleri, vücudumuzun en çok travmaya maruz kalan bölgelerinden birisidir. Ses telleri konuşma sırasında erkeklerde ortalama 100-120 kez ve kadınlarda 200-240 kez birbirine temas eder.
Ses kısıklığı, başta enfeksiyonlar olmak üzere, ses tellerinin iyi huylu hastalıkları (ses teli nodülü, ses telinde polip, ses teli kisti, sulkus vokalis, kanama, laringofaringeal reflü, vb.), ses tellerinin kanser riski olan hastalıkları (beyaz ve kırmızı ses teli rahatsızlıkları: lökoplazi, eritroplazi, keratoz, vb.), ses teli kanseri – gırtlak kanseri gibi çok değişik hastalıkların ilk belirtisi olabilir. Bu nedenle özellikle 10-14 günü geçen ses kısıklığı halinde mutlaka bir Kulak Burun Boğaz hastalıkları uzmanı görüşüne başvurmak uygun olacaktır.
Ekteki fotoğrafta ses teli üzerinde yerleşmiş, patolojik sonucu ses teli kanseri başlangıcı olan (carcinoma in situ) bir ses teli beyaz lezyonu (lökoplazi) görülmektedir©.
© Fotoğraf ile ilgili tüm haklar Prof.Dr. Haldun Oğuz’a aittir.
Ses Teli Nodülleri, ses tellerinin birbiri ile temas ettiği serbest yüzeyde oluşan, iyi huylu (yani ses teli kanseri ile ilişkisi olmayan) büyümelerdir. Sesin yanlış ya da kötü kullanımına bağlı olarak oluşurlar. Sesin uzun süreli, yanlış ses şiddetinde, yanlış ses perdesinde ya da uygunsuz şekilde zorlanarak kullanılmasına bağlı olarak geliştiklerinden, kaba bir benzetme ile elimizde ya da ayağımızda oluşan nasırlara benzetilebilirler. Öğretmenler, ses sanatçıları, spikerler, çağrı merkezi çalışanları, din görevlileri gibi sesini profesyonel olarak kullanan bireylerde toplumun diğer kesimlerine göre çok daha sık olarak görülür.
Ses teli nodülünün belirtileri genellikle ses kısıklığı, seste değişiklik, sesin çatallı çıkması ve seste kabalaşmadır. Profesyonel ses kullanıcısı sesinin daha alçak perdeden çıktığını ya da sesinin normalden daha soluklu, cızırtılı, hışırtılı olduğunu ifade edebilir. Bireyler seslerinde oluşan değişikliğin yanı sıra, artan ses kullanımı ile birlikte boyun çevresindeki kaslarda ağrı, konuşma hatta yutkunma güçlüğünden yakınabilirler.
Konuşma sırasında sıradan bir erkeğin ses telleri saniyede ortalama 120 kez ve bir kadının ses telleri 200 kez birbirine çarpar. Bu nedenle, ses telleri vücudun en çok travmaya maruz kalan yumuşak dokusudur.
Sesini profesyonel olarak kullanmayan bireylerde 2 haftadan fazla süren ses kısıklığı durumunda mutlaka bir ses hekimine başvurmak gereklidir. Profesyonel bir ses kullanıcısının ise genellikle bu kadar bekleyebilecek lüksü olmamaktadır. Ses hekiminiz şikayetlerinizi dinleyip, ses sağlığınız ve genel tıbbi geçmişiniz hakkında yeterli bilgiye sahip olduktan sonra profesyonel ses beklentilerinizi de detaylı bir şekilde bilmek isteyecektir. Profesyonel sesten bahsederken, tanı ve tedavisi için uğraşılan bireyin, illa ki bir ses sanatçısı olması gerekmez. Aslında çoğu meslek grubu gün içerinde kendilerini ve işlerini sesleri ile ifade ederler. Bunlar arasında öğretmenler, avukatlar, çağrı merkezi çalışanları, banka, belediye, postane birimleri gibi müşterilerine hizmet için sesine ihtiyaç duyanlar, tezgahtarlar, esnaflar, din görevlileri ve daha birçok meslek grubu sayılabilir.
Sesiniz ve ses tellerinin detaylı muayenesi ile (ki bunun için ideal ikili laringovideostroboskopi ve objektif ses analizidir) ses teli nodülü tanısı konması ve nedeninin belirlenmesi mümkün olur.
Nodül tedavisinde iki ana yöntem, ses terapisi ve cerrahidir.
Sesin kötü ya da yanlış kullanımı nedeniyle oluşan bir ses problemi olan nodülü tedavi etmenin ideal yolu, sesin bu şekilde kullanımına devam edilmemesidir. Sesi doğru kullanacak şekilde alışkanlıklar edinilmesi ve ses tellerine aşırı basınç uygulanmasını engelleyecek doğru vokal tekniğin kullanımı, hem nodüllerin küçülmesini hatta yok olmasını sağlayacak, hem de tekrar oluşma riskini ortadan kaldıracaktır. Sesin doğru kullanılmasını öğreten ana yöntem ses terapisidir. Ses terapisi, çoğu nodüllerin tedavisinde tek başına tedavi için yeterlidir.
Bazı nodüller ise ses terapisi de dahil tedavilere fazlasıyla dirençlidir. Uygun ses tekniği, sımsıkı takip edilen ses hijyeni kuralları ve hatta ses terapisine rağmen düzelmeyen nodüller, fonomikrocerrahi adı verilen, genel anestezi altında mikroskop aracılığı ile yapılan özel ameliyatlar ile tedavi edilmektedir.