Krikofarengeal Kas Spazmı: Nedenleri, Belirtileri, Tanı ve Tedavisi

Krikofarengeal disfonksiyon olarak da adlandırılan krikofarengeal kas spazmı, üst özofagus sfinkterini etkileyen bir durumdur. Bu durum rahatsızlığa, yutma güçlüğüne ve boğazda yumru hissine (globus hissi) neden olabilir. Hayatı tehdit edici olmasa da, kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Nedenlerini, belirtilerini, tanı ve tedavi seçeneklerini anlamak, hastalar ile tanı, tedavi ve takibini yapacak hekimlerin bu durumu etkili bir şekilde yönetmesine yardımcı olabilir.

Krikofarengeal Kasın Anatomisi ve İşlevi

Krikofarengeal kas, farinks (yutak) ve özofagusun (yemek borusu) birleştiği yerde bulunan üst özofagus sfinkterinin önemli bir bileşenidir. Yiyecek ve sıvının boğazdan yemek borusuna geçişi için bir kapı görevi görür. Bu kas, havanın yemek borusuna girmesini önlemek ve reflüye karşı korumak için dinlenme halinde kapalı kalır. Yutma sırasında yiyeceklerin geçişine izin vermek için gevşer. Kas düzgün bir şekilde gevşemediğinde veya uygunsuz şekilde kasıldığında, krikofarengeal kas spazmına yol açabilir.

Krikofarengeal Kas Spazmının Nedenleri

Krikofarengeal spazma çeşitli faktörler katkıda bulunabilir, bunlar arasında:

• Stres ve Anksiyete: Psikolojik stres ve anksiyete, artan kas gerginliğine yol açan en yaygın tetikleyiciler arasındadır.
• Laringofarengeal Reflü Hastalığı (LFR): Asit reflüsü boğazı tahriş edebilir ve kas disfonksiyonuna neden olabilir.
• Nörolojik Durumlar: Parkinson hastalığı, inme veya multipl skleroz gibi bozukluklar kas kontrolünü etkileyebilir.
• Yaşlanma: İnsanlar yaşlandıkça, yutma kaslarının koordinasyonu azalabilir ve spazmlara yol açabilir.
• Ameliyat Sonrası Değişiklikler: Bazı bireyler boyun veya boğaz ameliyatlarından sonra krikofarengeal disfonksiyon yaşayabilir.
• İnflamatuar (İltihabi) Durumlar: Enfeksiyonlar veya otoimmün hastalıklar nedeniyle oluşan kronik inflamasyon da katkıda bulunabilir.
• Kas Hastalıkları: Miyastenia gravis veya müsküler distrofi gibi durumlar kas fonksiyonunu bozabilir.

Krikofarengeal Kas Spazmının Belirtileri

Krikofarengeal spazmın belirtileri şiddet açısından değişebilir ancak genellikle şunları içerir:

• Globus hissi: Boğazda bir yumru veya sıkışma hissi.
• Yutma güçlüğü (Disfaji): Katı veya sıvıları yutmada aralıklı veya sürekli zorluk.
• Boğazda rahatsızlık veya ağrı: Boğazda basınç, sıkışma veya ağrı hissi.
• Aralıklı boğulma hissi: Yiyeceklerin boğazda takıldığı veya yavaş hareket ettiği hissi.
• Ses değişiklikleri: Bazı hastalarda ses kısıklığı veya ses yorgunluğu görülebilir.
• Regürjitasyon (Geri Gelme): Bazı durumlarda, uygunsuz kas fonksiyonu nedeniyle yiyecek veya sıvı geri gelebilir.

Krikofarengeal Kas Spazmının Tanısı

Krikofarengeal kas spazmını teşhis etmek, klinik değerlendirme ve tanı testlerinin bir kombinasyonunu içerir.

Tıbbi Öykü ve Fizik Muayene: Belirtilerin ve altta yatan durumların ayrıntılı bir öyküsü.

Videofloroskopik Yutma Çalışması (VFSS): Yutma fonksiyonunu değerlendirmek için modifiye edilmiş bir baryum yutma testi.

Fleksibl Laringoskopik Yutma Değerlendirmesi: Yapısal anormallikleri dışlamak için boğazın endoskopik kamera ile yutma sırasında incelenmesi.

Özofagus Manometrisi: Yemek borusu kaslarının basıncını ve koordinasyonunu ölçen bir test.

pH Monitorizasyonu: Laringofarengeal Reflü şüphesi varsa, asit reflüsünü değerlendirmek için 24 saatlik bir pH testi yapılabilir.

Krikofarengeal Kas Spazmı İçin Tedavi Seçenekleri

Tedavi, belirtilerin şiddetine ve altta yatan nedenlere bağlıdır. Yönetim stratejileri şunları içerir:

Yaşam Tarzı ve Davranışsal Değişiklikler

Stres yönetimi: Yoga, meditasyon ve derin nefes egzersizleri gibi gevşeme teknikleri.

Postüral değişiklikler: Yavaş yemek yeme ve yemeklerden sonra dik oturma.

Tahriş edici maddelerden kaçınma: Reflüyü kötüleştirebilecek kafein, alkol ve baharatlı yiyecekleri azaltma.

Tıbbi Tedaviler

Proton Pompa İnhibitörleri (PPİ'ler) veya H2 Blokerleri: Laringofarengeal reflü katkıda bulunan bir faktörse asit reflüsünü yönetmek için.

Kas Gevşeticiler: İlaçlar kas spazmlarını azaltmaya yardımcı olabilir.

Botoks Enjeksiyonları: Botulinum toksini enjeksiyonları krikofarengeal kası geçici olarak felç ederek rahatlama sağlayabilir.

Konuşma ve Yutma Terapisi

Yutma egzersizleri: Yutma kaslarını güçlendirme ve koordine etme.

Biyogeribildirim terapisi: Hastaya kas fonksiyonunu bilinçli olarak kontrol etmeyi öğretme.

Cerrahi Müdahaleler

Şiddetli vakalarda cerrahi seçenekler düşünülebilir:

Krikofarengeal Miyotomi: Yutmayı iyileştirmek için krikofarengeal kasın kesildiği cerrahi bir prosedür.

Dilatasyon Terapisi: Yiyecek geçişini iyileştirmek için yemek borusunu germe işlemi.

Krikofarengeal spazmı olan çoğu kişi uygun tedavi ile semptomlarda rahatlama yaşar. Bazıları devam eden yönetime ihtiyaç duyabilirken, diğerleri stres azaltma ve yaşam tarzı değişikliklerinin durumlarını önemli ölçüde iyileştirdiğini fark eder. Cerrahi gerektiren şiddetli vakalar genellikle iyi sonuçlara sahiptir, yutma fonksiyonu iyileşir ve rahatsızlık azalır.

Krikofarengeal kas spazmı zorlayıcı ancak yönetilebilir bir durumdur. Altta yatan nedenleri belirlemek, uygun tedavi stratejilerini benimsemek ve boğaz sağlığını korumak, bireylerin normal yutma fonksiyonunu yeniden kazanmalarına ve yaşam kalitelerini iyileştirmelerine yardımcı olabilir. Kalıcı belirtiler yaşıyorsanız, uygun değerlendirme ve tedavi için yutma patolojileri konusunda uzman bir Kulak Burun Boğaz uzmanına danışmak önemlidir.

Yutma hakkında temel bilgiler için: https://www.drhaldunoguz.com/yutma