Amyotrofik Lateral Skeroz ve Yutma Bozukluğu
Amyotrofik lateral skeroz ve yutma bozukluğu: Amyo...
Gırtlak (Larenks), yutak (farenks) adı verilen boğazın altındaki yapının önünde bulunan organdır. Gırtlak, ses tellerini, ses tellerinin üzerinde ve altında yer alan bölgeleri içerisinde barındırır.
Solunum sistemi burun ile başlar. Burunun gerisinde geniz (nazofarenks) yer alır. Genizin altında yutak, onun altında ise sırasıyla gırtlak, soluk borusu (trakea) ve akciğerler yer alır. Bu yol, nefes aldığımızda havanın sırayla geçtiği bölgeleri gösterir.
Gırtlak ve yutak, solunan havanın ve yenilen içilen besinlerin karşılaştığı, aynı ortak yolu kullandığı bölgedir. Başka bir deyişle sindirim ve solunum sistemi bu bölgede kesişir. Sindirim ve solunum sırasında bu bölgedeki ilgili boşlukların doğru şekilde açılıp kapanması ile solunum yolu korunur ve sindirim yolu etkin olarak kullanılabilir.
Gırtlak, düzenli soluk alıp vermemiz için çok önemli bir organdır. İçerisinde barındırdığı ses telleri sayesinde konuşabilir, çevremiz ile iletişim kurabiliriz. Ses telleri ve ses tellerinin üzerinde yer alan katlantıları oluşturan kaslar sayesinde hava yolu, sıvı ve katı yabancı maddelerin bu bölgeye kaçma ihtimalinden korunur.
Solunum yolu hastalıklarının birçoğunda larenks de olumsuz etkilenir. Soğuk algınlığı, grip, farenjit, akciğer enfeksiyonları gibi hastalıklarda sesimizin kısılması bu nedenledir.
Sigara, pipo, puro, nargile gibi tütünlü ve diğer keyif verici dumanlı tüm maddeler, solunum yolu boyunca karşılaştıkları bölgelerin tamamına zarar verebilir. Sigara ve benzeri mamullerden en çok etkilenen bölge gırtlak bölgesidir. Gırtlak içerisinde ise en çok ses telleri etkilenir. Sigaraya bağlı olarak ses telleri ve gırtlak iltihabı (larenjit), ses tellerinin yoğun ödemi (Reinke ödemi) gibi hastalıklar da oluşabilse de, sigaranın olumsuz etkisinin en belirgin hale geldiği rahatsızlık gırtlak kanseridir. Gırtlak kanseri, neredeyse her zaman sadece sigara içen bireylerde görülür. Eskiden erkeklerde kadınlara oranla çok daha sık görülen bu kanser tipi, kadınların daha fazla sigara tüketmeye başlaması ile birlikte, kadınlarda da sık görülmeye başlamıştır.
Sigara ve alkol: Gırtlak kanseri en çok sigara ile ilişkilidir. Sigara ile birlikte alkol tüketiminin varlığı kanser riskini ciddi düzeyde arttırır.
Genetik: Genetik faktörler, yani ailede kanser hikâyesi bulunması riski arttırır.
Virüsler: Genital bölge ve larenkste papillom oluşumuna da yol açan human papilloma virüsü (HPV), kanser oluşumu ile de ilişkilidir. Bu virüsün özellikle 16 ve 18 numaralı serotiplerinin kanser ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Herpes simplex virüsü (HSV) de kanser ile ilişkilendirilmektedir.
Yaş: İlerleyen yaş, tüm kanserlerde olduğu gibi larenks kanserleri için de risk faktörüdür.
Beslenme tarzı: Yağlı, lifsiz, işlenmiş besinleri sık tüketenler ve hayvansal ürünleri çok sık tüketenlerde laringofaringeal reflü (boğaz reflüsü) ve gırtlak kanseri riski artar.
Kimyasal maddeler: İş nedeniyle başta olmak üzere farklı bazı kimyasal maddelere aşırı maruziyet, gırtlak kanseri gelişimi riskini arttırır.
Ankara gırtlak kanseri ile ilgili belirtilerin bazıları bu bölge ile doğrudan ilişkili iken bazıları ise daha genel belirtilerdir. Yorgunluk, kilo kaybı, öksürük, nefes açlığı, eforla solunum kapasitesinin azalması genel belirtiler arasında sayılabilir.
Gırtlak kanserine özgü en önemli belirti ses kısıklığıdır. Ses kısıklığı, elbette, ses telinin nodül, polip gibi iyi huylu hastalıkları ya da daha önemsiz larenjit, farenjit gibi iltihabi enfeksiyöz hastalıklarda da görülebilir. Ancak, özellikle iki haftadan daha uzun süren ses kısıklığı varlığında mutlaka ses telleri ve gırtlağın endoskopik muayenesinin yapılması uygun olur.
Endoskopik muayene muayenehane koşullarında hasta oturur iken ve herhangi bir anesteziye ihtiyaç duyulmadan yapılabilen bir işlemdir. Bu muayene sayesinde ses telleri ve gırtlaktaki sorunun ne olduğu anlaşılabilir ve tedavisi planlanabilir. Gırtlak kanserinin diğer önemli belirtileri arasında yutma sırasında ağrı, yutma güçlüğü, yutkunma sırasında kulağa vuran ağrı, solunum sıkıntısı, boyunda dışarıdan fark edilebilen şişlik, boğaz içerisinde şişlik ya da içeride boğaza bir şey takılıyormuş hissi sayılabilir.
Ankara gırtlak kanseri tanısı, boğazın ve gırtlağın endoskopik muayenesi ile koyulur. Bu muayene ağız içerisinden özel endoskoplarla yapılabildiği gibi, burun içerisinden girilerek eğilebilen endoskoplarla da yapılabilir. Muayene sırasında stroboskopi adı verilen özel ışık denetim sisteminin kullanılması ses tellerinde yerleşmiş gırtlak kanserinin derinliğinin ve yaygınlığının tespiti için çok önemli bilgiler elde edilmesine olanak sağlar.
Videolaringostroboskopi, fleksibl fiberoptik laringoskopi ve distal çipli fleksibl laringoskopi hakkında detaylı bilgilere internet sitemizin ilgili bölümlerinden ulaşabilirsiniz. Kesin tanı, bu muayenelerle elde edilen bilgi doğrultusunda gırtlak bölgesindeki hastalıklı dokudan parça (biyopsi) alınarak yapılan patolojik inceleme ile koyulur.
Larenks kanserinin, tüm kanserlerde olduğu gibi erken teşhisi çok önemlidir. Kanserin erken teşhis edilmesi, tedavi sürecini önemli ölçüde kısaltacak ve tedavi sonrası ses, konuşma, yutma ve solunum açısından elde edilecek fonksiyonel başarıyı arttıracaktır.
Ankara gırtlak kanseri, yüksek oranlarda başarı ile tedavi edilebilen bir hastalıktır. Erken evrelerde tanı koyulabilmesi, tedavi başarısını en çok etkileyen faktördür. Erken evrede tanı koyulan bir ses teli ya da gırtlak kanseri %90’dan fazla oranda herhangi bir risk olmadan tedavi edilebilir.
Ankara gırtlak kanseri tedavisi, hastalığın evresine ve gırtlağın hangi bölgesinde bulunduğuna bağlı olarak ağız içerisinden (boyundan herhangi bir kesi olmadan) ya da boyun bölgesinden yaklaşımlarla cerrahi olarak tedavi edilebilir.
Ankara gırtlak kanserlerinin bir kısmı, kanserin birincil olarak bulunduğu bölgeye, yayıldığı alana ve ne kadar ilerlemiş olduğuna bağlı olarak radyoterapi, kemoterapi, radyoterapi ve kemoterapinin birlikte kullanımı ya da bu yöntemlerin bir ya da ikisinin cerrahi ile kombinasyonu kullanılarak da tedavi edilebilir.
* Lütfen form alanlarını giriniz, bilgileriniz gizli tutulmaktadır.