Covid Hastalığının Koku Üzerine Etkisi
COVID-19 pandemisi sırasında, SARS-CoV-2 virüsü il...
Konka (Burun eti), burun dış duvarında bulunan, genellikle her burun boşluğunda üçer adet olan, burunun öndeki deliklerinin hemen arkasından başlayarak arkada genize kadar uzanan yapılara verilen isimdir. Konkalar arasında en büyük ve en fonksiyonel olanı alt konka (alt burun eti) adı verilendir. Konkaların görevi dışarıdan solunum yoluyla alınan havayı ısıtmak ve nemlendirmektir.
Bazı durumlarda yapısal nedenlerle, bazı durumlarda ise rinite yol açan nedenlerle alt konkalar (alt burun etleri) normalin üzerinde büyüme gösterir. Yapısal nedenler arasında en sık görüleni doğuştan ya da daha sonradan karşılaşılan travmalara bağlı burun septumunun deviye olmasıdır (septum deviasyonu). Septum deviasyonuna bağlı olarak daha geniş kalan burun boşluğundaki alt konka, dışarıdan alınan solunum havasına direnç oluşturabilmek, onu ısıtabilmek ve filtre edebilmek için büyür.
Burun eti büyümesi olan hastaların en sık şikâyeti burun tıkanıklığıdır. Burun tıkanıklığı devamlı olabileceği gibi, geceleri artan bir seyir de izleyebilir. Hastalarda genellikle geceleri belirgin hale gelen ağız açık uyuma, horlama görülebilir. Üst solunum yolu enfeksiyonları, alerjiler, kuru hava, soğuk hava gibi nedenlerle şikâyetler artabilir ya da daha belirgin hale gelebilir. Burun etlerinin büyümesi, bireyi burun, sinüs, geniz ve boğaz enfeksiyonlarına daha yatkın hale getirebilir, tekrarlayan burun kanamalarına yol açabilir.
Burun eti büyümesine bağlı görülebilecek şikâyetler |
Burun tıkanıklığı, burundan rahat nefes alamama |
Tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları |
Burun kanaması |
Koku alma bozukluğu |
Ağız açık uyuma, sabah boğaz kuruluğu |
Alın ve yüzün diğer bölgelerinde basınç ve ağrı hissi |
Burun akıntısı |
Horlama |
Konka hipertrofisine bağlı şikâyetler tipik bir grip ya da nezlede hissettiklerimize benzer. Tek fark, bu şikâyetlerin diğer hastalıklardaki gibi geçici değil, aksine devamlı, ya da çok sık tekrar edici şekilde görülmesidir.
Burun eti büyümesinin en sık birlikte görüldüğü durum septum deviasyonu yani burun orta duvarında kıkırdak ve/veya kemiğin eğriliğidir.
Konka hipertrofisi ile birlikte en sık görülen ikinci klinik durum alerjilerdir. Alerjik ya da alerjik olmayan riniti olan bireylerin konkaları zaman içerisinde büyür ve hava yolunu tıkayabilir.
Tedavide nedene yönelik bir yol izlenmesi çok önemlidir. Alerjik bireylerde özgün alerjenle bireyin karşılaşmasının önlenmesi faydalı olur. Uzun dönemde burun etlerinde küçülmeyi sağlayabilecek alerjiyi ve iltihabı önleyici burundan ya da ağızdan kullanılan ilaçlar faydalı olabilir. Burun içerisinde kıkırdak/kemik eğriliği ile birlikte görülen burun eti büyümelerinde ya da ilaç tedavisinden fayda görmeyen burun eti büyümelerinde tedavi cerrahidir. Alt burun etlerinin büyümesine (konka hipertrofisi) bağlı olarak oluşan burun tıkanıklıklarının tedavisinde burun etlerinin uygun oranlarda küçültülmesi farklı yöntemlerle sağlanabilmektedir. Aslında burunun bir organ olarak çalışmasını sağlayan, dolayısıyla burun fonksiyonları için vazgeçilmez bir önemi olan burun etlerinin tamamen alınması, cerrahi olarak çıkarılması düşünülemez. Onlarca yıl önce, burun fizyolojisi henüz günümüzdeki kadar anlaşılmamış iken yapılmış cerrahilerde alt burun etleri tamamen çıkarıldığında burun işlevlerinin bozulduğu, alt solunum yolları için elzem fonksiyonların yerine getirilememesinin yanı sıra, burunda aşırı kuruma, tekrarlayan kanama, aşırı kabuklanma, tekrarlayan enfeksiyonlar ve geçmeyen yanma hissi gibi şikâyetlerin ortaya çıktığı görülmüştür. Bu amaçla günümüzde konkaların burun içerisine bakan yüzlerini mutlaka koruyan ve konkaları makul bir oranda küçülten teknikler tercih edilmektedir.
Alt burun etlerini küçültmek için günümüzde en koruyucu ve en etkili yöntem koblasyon ve radyofrekans gibi yüksek teknolojik aletlerle konkaların küçültülmesidir. Orta burun etleri bazı hastalarda içerisinde sinüs benseri bir hava boşluğu içerir. Büyümüş orta konka hava yolunu tıkar. Bu duruma konka bullosa adı verilir. Bu durumda, orta konkalar işlevsel iç yüzleri korunarak klasik cerrahi yöntemlerle küçültülür. Her iki grup ameliyat endoskopik olarak (burun içerisinin işlem esnasında kamera ile görüntülenmesi ile) çok kısa sürede ve başarı ile uygulanabilir. Burun kemiğinde eğrilik olan hastalarda aynı seansta septoplasti yapılması da bir gerekliliktir. Burun eğriliği var iken sadece burun etini küçültülmesi fizyolojinin istenen şekilde düzelmesine izin vermez. Fonksiyonel ve estetik cerrahiler, sinüzit ameliyatları gibi buruna yönelik her türlü cerrahi girişimde konka müdahalesi de yapılabilir.
* Lütfen form alanlarını giriniz, bilgileriniz gizli tutulmaktadır.