Kulak Mantarı

Kulak mantarı (otomikoz) nedir?

Kulak mantarı (otomikoz), dış kulak yolunda oluşan mantar enfeksiyonudur. Genellikle sıcak, nemli ve tozlu bölgelerde yaşayan bireylerde daha sık görülmektedir. Tam klinik adı fungal otitis eksternadır. Bu tanım, dış kulak kanalının mantar enfeksiyonu olarak ifade edilebilir. Dış kulak kanalı enfeksiyonlarının yaklaşık %10’unun oluşumunda mantarların etkisi bulunmaktadır.

Hastalığa yol açan mantarlar nelerdir?

Sıklıkla Aspergillus ve Candida türü mantarlar otomikoza neden olmaktadır. Aspergillus, aslında gerek kapalı gerek açık havada çok maruz kaldığımız bir mantar türüdür. Bazı bireyler Aspergillus türlerine karşı alerjik olabilmekte ya da bağışıklık sistemi sorunları olduğunda dış kulak kanalı, cilt veya akciğer enfeksiyonlarına yol açabilmektedir.

Candida, vücudumuzda devamlı olarak bulunan mantar türlerinden birisidir. Cilt, ağız, boğaz, sindirim sistemi Candida türlerinin devamlı olarak bulunduğu yerlerden bazılarıdır. Candida türlerinin bazıları ise dış kulak kanalı, ağız içi ve genital bölgede enfeksiyonlara yol açabilmektedir.

Kulak mantarı (otomikoz) neden oluşur?

Kulak mantarına (otomikoz) genellikle dış kulak yolunun tahriş olması ve nemli kalması neden olmaktadır. Biraz detaylandırmak gerekirse, aşağıda belirtilen durumlar kulakta mantar oluşumu için önemli faktörler olarak sıralanabilir:

• Sıcak, nemli ve tozlu bölgelerde yaşamak
• Dış kulak yolunun tahriş olması (işitme cihazı kalıpları, kulak içi kulaklık kullanımı, pamuk çubuk kullanımı, dış kulak yoluna tırnak teması ya da farklı cisimlerin kulağa sokulması)
• Yüzme, su topu gibi su sporu yapan bireyler (Yüzme sonrasında kulağın nemli kalması mantar oluşumuna zemin hazırlayabilir)
• Kirli suda yüzmek
• Bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler
• Bağışıklık sistemini zayıflatan ilaç kullanımı, örneğin kanser tedavisinde kullanılan kemoterapötik ajanlar
• Diyabet (Şeker hastalığı)
• Tekrar eden ya da uzun süren akıntılı orta kulak iltihabı (reküren otitis media, kronik otitis media)
• Uzun süre antibiyotik kullanımı
• Steroid (kortizon ve benzeri ilaçlar) kullanımı
• Uzun süre kulak damlası kullanımı
• Dış kulak kanalına kimyasal maddelerin teması (saç boyası, saç jölesi, farklı nedenlerle kulak kanalına temas ettirilen kimyasal maddeler)
• Cilt hastalıkları olan bireylerin kulak mantarı olma riski daha fazladır. Bunlar arasında çeşitli alerjiler, psöriazis, egzema, seboreik dermatit sayılabilir.

Kulak mantarı (otomikoz) belirtileri nelerdir?

• Dış kulak yolunda;
• - Kaşıntı
• - Ağrı
• - Şişlik
• - Akıntı
• Kulakta dolgunluk hissi
• Kulakta tıkanıklık
• Kulak kepçesinde pullanma, kabuklanma
• Kulak çınlaması
• Kulak ve çevresinde yanma hissi
• Baş ağrısı

Kulak mantarı tanısı nasıl konulur?

Kulak burun boğaz hekimi tarafından yapılan fiziksel muayene ve otoskopik muayene ile tanı konulur. Otoskopik muayene ile mantar direkt olarak görülebilir. Bazı durumlarda kulak kültürü de alınması uygun olabilir.

Kulak mantarı nasıl tedavi edilir?

Kulak mantarı tedavisi hastalığın şiddetine göre değişkenlik gösterir. Ancak kulak mantarının uygun şekilde temizlenmesi son derece önemlidir. Erken dönemde tedaviye başlanan olgularda kulak mantarının temizlenmesinin ardından kulak damlaları veya spreyler kullanılabilir. İlerleyen olgularda ise kulak temizliğinin yanı sıra ağızdan mantar ilaçlarının kullanımı önerilebilir.

Kulak mantarı tedavi edilmezse ne olur?

Kulak mantarı tedavi edilmediği durumlarda enfeksiyon yayılabilir. Kulak zarında delinmelere yol açarak enfeksiyonun orta kulağa ve komşu organlara yayılmasına neden olabilir. Ayrıca dış kulak yolunun cildinde yapısal değişikliklere yol açabilir.